Świadczenia rodzinne
ŚWIADCZENIA RODZINNE - Zasiłek Rodzinny
Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Przyznawany jest na okres zasiłkowy, który obowiązuje od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku. Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje: rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka - tj. osobie, która wystąpiła do sądu przysposobienie dziecka, osobie uczącej się - tj. osobie pełnoletniej uczącej się, niepozostającej na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne. Podstawą do nabycia uprawnień do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego jest spełnienie kryterium dochodowego, które w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 674 zł netto. Jeśli członkiem rodziny jest dziecko posiadające orzeczenie o niepełnosprawności lub umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, kryterium dochodowe wynosi 764 zł netto na osobę w rodzinie.
Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
95 zł na dziecko w wieku 0 - 5lat,
124 zł na dziecko w wieku 6 - 18 lat,
135 zł na dziecko w wieku 19 - 24 lat.
Prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego przysługuje do ukończenia przez dziecko 18 roku życia lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo 24 roku życia, jeśli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych ilekroć w ustawie jest mowa o szkole oznacza to: szkołę podstawową, gimnazjum, szkołę ponadpodstawową i ponadgimnazjalną oraz szkołę artystyczną, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania oraz ośrodek umożliwiający dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki.
Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:
1) dziecko lub osoba ucząca się pozostaje w związku małżeńskim,
2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w rodzinie zastępczej,
3) osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
4) pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko,
5) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka chyba, że:
a) drugi z rodziców dziecka nie żyje,
b) ojciec dziecka jest nieznany (w takim przypadku konieczne będzie przedłożenie zupełnego aktu urodzenia dziecka z odpowiednią adnotacją),
c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego zostało przez sąd oddalone,
d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.
6) członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA
Dodatek przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka w związku z urodzeniem się żywego dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1.922 zł. Jest to świadczenie jednorazowe w wysokości 1.000 zł.
ŚWIADCZENIE RODZICIELSKIE
1. Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
a) matce lub ojcu dziecka;
b) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka do ukończenia 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10 roku życia;
c) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10 roku życia;
d) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10 roku życia.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:
a) skrócenie na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego, lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
b) śmierć matki dziecka;
c) porzucenia dziecka przez matkę.
ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY
Przyznawany jest w wysokości 215,84 zł, na pokrycie wydatków związanych z koniecznością zapewnienia opieki i pomocy innej osobie w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
1. niepełnosprawnemu dziecku;
2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
4. osobie, która ukończyła 75 lat.
ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1. matce lub ojcu;
2. opiekunowi faktycznemu dziecka;
3. osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;
4. innym osobą, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji,
Osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1. rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. nie ma osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:
1) nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub
2) rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej
- w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
JEDNORAZOWE ŚWIADCZENIE "ZA ŻYCIEM"
Jednorazowe świadczenie przysługuje w związku z urodzeniem żywego dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym rozwoju dziecka lub w czasie porodu.
Świadczenie w wysokości 4 000 zł przysługuje niezależnie od dochodu:
- matce lub ojcu dziecka;
- opiekunowi prawnemu dziecka;
- opiekunowi faktycznemu dziecka.
Od 1 stycznia 2024 r. zmieniają się zasady przyznawania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Osoba uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego na dzień 31.12.2023 r., o ile jest zainteresowana, może nadal pobierać świadczenie na dotychczasowych zasadach. Kontynuowanie wypłaty nie wymaga składania żadnego dodatkowego oświadczenia.
Osoby, które mają przyznane świadczenie pielęgnacyjne okresowo na czas ważności orzeczenia, zachowają prawo do świadczenia na starych zasadach pod warunkiem, że:
- złożą wniosek o wydanie nowego orzeczenia o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia, oraz
- złożą wniosek o świadczenie pielęgnacyjne do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pruszczu Gdańskim w terminie 3 miesięcy od daty wydania nowego orzeczenia.
UWAGA:
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego będzie nadal waloryzowana z dniem 1 stycznia każdego roku. W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki po 1 stycznia 2024 r., osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne zachowa prawo do tego świadczenia do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki.
ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE - NOWE ZASADY
- świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało tylko do ukończenia przez osobę z niepełnosprawnościami 18 roku życia - jest to termin ostateczny,
- opiekun osoby niepełnosprawnej będzie mógł pracować,
- świadczenie będzie można pobierać na więcej niż jedną osobę niepełnosprawną np. 2 dzieci.
- Kwota świadczenia będzie zwiększona o 100 % na każdą kolejną osobę pozostającą pod opieką.
- Opiekun osoby niepełnosprawnej będzie mógł obok świadczenia pobierać równolegle np. emeryturę lub rentę, świadczenie rodzicielskie na inne dziecko, dodatek wychowawczy.
UWAGA:
Decyzja o przejściu na świadczenie pielęgnacyjne w oparciu o nowe zasady, w tym podjęcia pracy, pobierania świadczenia na więcej niż jedno dziecko czy łączenia świadczenia z innymi uprawnieniami, wiąże się z koniecznością rezygnacji z prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na „starych” zasadach.
Jeżeli osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne na dotychczasowych zasadach po dniu 31.12.2023 r. utraci do niego prawo nawet na jeden dzień, nie będzie możliwości ponownego przyznania tego świadczenia na „starych” zasadach.
ŚWIADCZENIE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI PO 18 ROKU ŻYCIA
Dla tych osób zostało wprowadzone do systemu wsparcia nowe świadczenie pod nazwą ŚWIADCZENIE WSPIERAJĄCE.
Świadczenie będzie dedykowane osobie niepełnosprawnej i to ona zadecyduje, na jaką formę opieki przeznaczy świadczenie, czy będzie to dotychczasowy opiekun, inna osoba czy może wybierze instytucjonalną formę wsparcia. Uzyskanie prawa do świadczenia wspierającego powoduje, że dotychczasowy opiekun utraci prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
Świadczenie wspierające będzie przysługiwać osobie z niepełnosprawnościami pod warunkiem uzyskania decyzji o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, na poziomie co najmniej 70 punktów.
Wniosek o ustalenie poziomu wsparcia należy złożyć do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Natomiast wniosek o świadczenie wspierające wraz z decyzją o poziomie potrzeby wsparcia składa się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Osoby z niepełnosprawnościami, na które opiekunowie na dzień 31.12.2023 r. byli uprawnieni do świadczenia pielęgnacyjnego, mogą starać się o świadczenie wspierające już od 01.01.2024 r.
Opiekun osoby niepełnosprawnej, który złoży wniosek do ZUS o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego, zobowiązany jest poinformować o tym Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Pruszczu Gdańskim. Obowiązek informowania o zmianach mających wpływ na prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ciąży na osobie pobierającej takie świadczenie. Na czas prowadzonego postępowania w sprawie świadczenia wspierającego, wypłata świadczenia pielęgnacyjnego będzie zawieszona. Jeśli taka informacja nie trafi do naszego Ośrodka, a ZUS przyzna świadczenie wspierające, powstanie obowiązek zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego wraz z odsetkami za okres, za który osoba wymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające.
W przypadku odmowy przyznania świadczenia wspierającego lub pozostawienia wniosku przez ZUS bez rozpatrzenia, świadczenie pielęgnacyjne zostanie wypłacone od miesiąca, w którym wstrzymano ich wypłatę pod warunkiem spełniania pozostałych warunków ustawowych.
Podstawa prawna:
Art. 63 pkt. 16 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1429).
https://mopspruszczgdanski.pl/swiadczenia-rodzinne/dokumenty-do-pobrania